Czermna: Jedną z największych atrakcji Ziemi Kłodzkiej jest Kaplica Czaszek w Kudowie - Czarnej. Największa tego typu nekropolia w Europie, wchodzi w skład zespołu kościelnego, składającego się z kościoła parafialnego p.w. Św. Bartłomieja (1389r.), dzwonnicy (1603r.) cmentarza i plebani (początek XIX w.) Kaplica w Czarnej została wybudowana w roku 1776 z inicjatywy ówczesnego proboszcza ks. Vacława Tomanka. Ks. Tomanek, wspólnie z grabarzem Langerem zebrał z okolicznych pól około 25000 czaszek i kilkadziesiąt innych kości ludzkich. Zgromadzonymi czaszkami i piszczelami wyłożyli ściany oraz sklepienie kaplicy (ok. 3000), a resztę umieścili w krypcie pod podłogą kaplicy. Kaplica jest grobowcem ofiar wojny trzydziestoletniej (1618-1648), wojen śląskich oraz najwięcej - ofiar zarazy cholery z roku 1680. Szczątki ludzkie były zbierane z pobliskich pól, łąk, lasów i zbiorowych mogił przez około 20 lat. W roku 1804 zmarł ks. Tomaśek. Zgodnie z jego ostatnia wolą 20 lat po śmierci jego kości zostały wyjęte z grobu i umieszczone w kaplicy. Tu również znajdują się kości sołtysa Czarnej, Martyńca, jego żony oraz grabarza Langera. Poświęcona w 1776r. kaplica została udostępniona dla zwiedzających i w stanie prawie niezmienionym istnieje do dzisiaj. Jest to miejsce, które zmusza do refleksji o przemijaniu.
Wambierzyce: To miejscowość malowniczo usytuowana między trzema wzgórzami w dolinie potoku Cedron, u podnóża Gór Stołowych, 21km. Na południowy zachód od Kłodzka. W centrum króluje barokowa bazylika z ukoronowaną w 1980r. trzynastowieczna figurka Wambierzyckiej Królowej Rodzin. Wambierzyckie Sanktuarium Maryjne zwane Dolnośląską Jerozolimą, czyli bazylika, Kalwaria z 74 kaplicami oraz ruchoma szopka, stanowi prawdziwą perłę wśród zabytków Ziemi Kłodzkiej. Pierwotna, ustna tradycja spisana w XVIII w. odsłania początki kultu maryjnego w Wambierzycach. W pierwszych latach XII stulecia niewidomy Jan z Roszewa odzyskał wzrok, modląc się przed umieszczona na potężnej lipie figurą Marii z Dzieciątkiem. Wieść o cudownym wydarzeniu rozeszła się bardzo szybko. Przed figurka zaczęły napływać coraz większe grupy pielgrzymów. Dla ułatwienia praktyk religijnych u stóp lipy z figurka wybudowano kamienny ołtarz, kropielnice i lichtarz (przechowywane obecnie w krużgankach bazyliki). Przybywali tu pątnicy z Czech, Moraw, Austrii, Opolskiego i Górnego śląska rokrocznie przybywało 200 tys. pielgrzymów. Obecna świątynia została wybudowana w latach 1715-1720. Konsekracja kościoła nastąpiła w roku 1720. Na początku XX w. zainstalowano na fasadzie oświetlenie składające się z 1390 żarówek rozmieszczonych w charakterystycznych miejscach głównych podziałów architektonicznych. W 1936r. papież Pius XI nadał świątyni tytuł bazyliki mniejszej. Kolejnym elementem wambierzyckiego ośrodka kultowego jest Kalwaria założona w latach 1683-1708 przez Daniela Osterberga. Na przełomie XIX i XX stulecia prawie wszystkie kaplice wyposażono w naturalistyczne polichromowane drewniane figury, będące dziełem rzeźbiarzy tyrolskich. Ruchoma szopka w Wambierzycach powstała w XVIII w. napędzana jest przez mechanizm zegara wagowego, twórcą jej jest Longinus. Teren na, którym usytuowane są Wambierzyce i układ kaplic SA bardzo zbliżone do Jerozolimy.
Tą pielgrzymkę organizuje w sierpniu na którą już dziś serdecznie zapraszam. Przeważnie wybieram Sanktuaria Maryjne, abyśmy mogli widzieć jak w innych miejscach czczona jest Matka Najświętsza, abyśmy nauczyli się jeszcze bardziej wielbić i kochać naszą Matkę i Królową z Dziekanowskiego Wzgórza.
Olcha.